پروانه چوبخوار پسته Kermania pistaciella (Lepidoptera: Tineidae )

این حشره یکی از مهمترین آفاتی است که به دلیل گسترش وسیع در باغات پسته و ایجاد خسارت شدید در درختان و میزان محصول، از آفات درجه یک محسوب می‌شود.

نحوه خسارت:

خسارت پروانه چوبخوار پسته به 2 طریق خسارت به خوشه و شاخه می‌باشد:

خسارت به خوشه (خسارت مستقیم): پس از اینکه تخم‌ها تفریخ شدند وارد خوشه شده و از محور خوشه‌ها تغذیه کرده و منجر به قطع آوندها می‌شود و ارتباط آوندی میوه‌های بالای خوشه با خوشه اصلی متوقف می‌شود. این نوع خسارت منجر به خشکیدن میوه‌های نارس می‌شود.

خشکیدگی میوه در انتهای خوشه ناشی از فعالیت لارو پروانه چوبخوار پسته

خسارت به خوشه (خسارت مستقیم): پس از اینکه تخم‌ها تفریخ شدند وارد خوشه شده و از محور خوشه‌ها تغذیه کرده و منجر به قطع آوندها می‌شود و ارتباط آوندی میوه‌های بالای خوشه با خوشه اصلی متوقف می‌شود. این نوع خسارت منجر به خشکیدن میوه‌های نارس می‌شود.

مراحل مختلف زندگی پروانه چوبخوار:

شفیره پروانه چوبخوار پسته

لارو پروانه چوبخوار پسته

شفیره پروانه چوبخوار پسته

مبارزه با پروانه چوبخوار پسته:

به دلیل بیولوژی و نحوه خسارت این آفت یک روش کنترلی به تنهایی پاسخگو نمی‌باشد و باید از تمامی روش‌های کنترلی ممکن استفاده کرد، لذا اقدامات زیر برای کنترل این آفت ضروری می‌باشند:

1. هرس و سوزاندن شاخه‌های آلوده جهت از بین بردن لاروهای زمستان گذران.
2. نصب تله فرمونی
3. مبارزه شیمیایی همزمان با پیک پرواز پروانه‌ها (اطلاعات پیک پرواز تنها با نصب تله‌های فرمونی بدست خواهد آمد).

فرمون چیست؟

فرمون‌ها مواد شیمیایی درون گونه‌ای هستند که حشرات برای برقراری ارتباط با یکدیگر از آن استفاده می‌کنند. حشرات انواعی از فرمون‌ها دارند که یکی از آنها فرمون جنسی است که حشرات برای پیدا کردن جنس مخالف از آن استفاده خواهند کرد. فرمون جنسی معمولا توسط حشرات ماده تولید و باعث جلب حشرات نر می‌شوند. در واقع حشرات نر با فرمونی که حشره ماده تولید میکند جفت خود را پیدا و جفت‌گیری می‌کند و در ادامه تخم‌گذاری اتفاق می‌افتد.

راهنمای نصب تله:

محل نصب : سعی کنید در قسمت میانی درخت و در محل انشعاب شاخه‌ها طوری نصب کنید که:

احتمال ارتعاش و تکان خوردن آنها به صفر برسد.

بهترین ارتفاع نصب: حداکثر 1 تا 5/1 متر از سطح زمین

زمان نصب: اواسط اسفند ماه تا هفته اول فروردین ماه

تعداد تله در هر هکتار:

در باغ‌های با آلودگی زیاد: 8 تا 10 تله

باغ‌های با آلودگی متوسط: 5 تله

باغ‌های با آلودگی کم و جهت پیش آگاهی: 1 تا 2 عدد

بهترین فاصله برای نصب تله :
حداکثر 1 متر از سطح زمین ، به دلیل ارتفاع پایین پرواز

در داخل دبه تا حدود نصف آن، آب و مقداری روغن بدون بو و غیر خوراکی جهت شکار و جلوگیری از تبخیر سطحی آب بریزید.

مبارزه شیمیایی پروانه چوبخوار پسته:

مبارزه شیمیایی این آفت بایستی حتما بعد از نصب تله و محاسبه پیک پرواز انجام شود. کنترل شیمیایی زمانی موثر خواهد بود که یک هفته بعد از اعلام پیک پرواز انجام شود.

خیار

مگس مینوز:

مگس مینوز دارای گونه های مختلفی می‌باشد که بر روی سبزی و صیفی جات خسارت زیادی وارد می‌کند. گونه های Liriomyza trifolii و Liriomyza sativae در ایران شناسایی شده اند.

این آفت به طیف وسیعی از خانواده Cucurbitaceae، Leguminose و Solanaceae خسارت وارد می‌کند که شامل لوبیا، گوجه فرنگی، کدو، سیب زمینی، خیار، کاهو، بادمجان و فلفل می‌باشد.

چرخه زندگی:

این حشرات چرخه زندگی کوتاهی دارند و زمان لازم برای یک چرخه کامل زندگی در محیط های گرم اغلب ۲۱ تا ۲۸ روز است و بنابراین نسل های متعددی در آب و هوای گرم تولید می شود. زمستان گذرانی این حشره به صورت شفیره و در خاک می‌باشد. این شفیره ها که 5/1 تا 5/2 میلیمتر طول دارند، در ابتدا زرد رنگ و سپس قهوه ای تیره می شوند. حشرات بالغ حدود ۱۳ تا ۱۸ روز زنده اند و طول عمر ماده ها بیشتر از نرهاست.

تخم ها بیضی شکل به طول ۱ و عرض 2/0 میلیمتر بوده و توسط حشرات ماده در قسمت زیر اپیدرم و داخل بافت برگ قرار می‌گیرند. مگس مینوز دارای ۳ سن لاروی می‌باشد. لاروها بدون پا و از نوع ماگوت بوده که در ابتدا بی رنگ و شفاف هستند و پس از تغذیه و رشد زرد رنگ می‌شوند. طول حشرات بالغ که مگس های کوچکی به رنگ زرد و سیاه هستند به ۲-۱ میلیمتر و طول بدن لاروها در حداکثر رشد خود به ۳ میلیمتر می‌رسد.

اقدامات پیشگیري کننده:

1 .نصب توري ضد حشره با تراکم 10×20 مش روي تمامی پنجره‌ها ائم از پنجره‌هاي اطراف، از ابتداي فصل و قبل از انتقال نشاها به داخل گلخانه نقش بسیار مهمی در کاهش جمعیت مگسهاي مینوز دارد.

2 .درب ورودي گلخانه باید حالت 3 لایه داشته باشد بطوریکه دربها مقابل یکدیگر قرار نداشته باشند.

3 .تهیه نشاها در شرایط ایزوله و کاملا کنترل شده به نحوي که امکان فعایت هیچ نوع آفت و از جمله مگسهاي مینوز در خزانه وجود نداشته باشد و در نتیجه نشاء عاري از آلودگی به گلخانه منتقل شود.

4. استفاده از محلول نیم در هزار ایمیداکلوپراید پای بوته‌ها یک هفته قبل از انتقال نشاء به گلخانه

روش‌های کنترل و مبارزه با آفت:

نصب تله‌هاي زرد رنگ چسبناك کارتی به ابعاد 10 در 20 سانتیمتر در ارتفاع بالاي بوته‌ها به تعداد هر 2 متر طول ردیفها یک عدد و تغییر آنها به صورت حداقل ماهی یکبار. این عملیات از اواخر بهمن اجرا شود.

در صورت مشاهده جمعیت بالایی از این آفت استفاده از آفت کش ایمیداکلوپراید در مرحله دو برگی خیار است.

عکس آبامکتین

عکس ایمیداکلوپراید